Index

A -- B -- C -- D -- E -- F -- G -- H -- I -- J -- K -- L -- M -- N -- O -- P -- Q -- R -- S -- T -- U -- V -- W -- X -- Y -- Z


EFFICTIO:

ELLIPSIS - elleipsis - mancanza di qualche elemento.

ELOCUTIO - lexis - III pars artis rhetoricae, de lingua et stilo.

ELOGIUM - laudatio - laudationes modulatae, in cantu, laudes, contaminatio videtur elegeion et eloquium. Inscriptio metrica memoriae vel celebrationis, quasi epitaphium obscurius. Contra dantur psogos,, skomma, damnatio memoriae, censura, et verba blasfemein, dysfemein, kakologein, kakos legein, loidorein, memfesthai, oneidizein, psegein; laudationis oppositum est vituperatio et synonima.
Dantur quoque elogia christiana, epitimbica, iconica didascalica, metrica et soluta, et orationes enchomiasticae, necnon martyrum elogia libri liturgici martyrologii. ''Magnus imperator'' dicimus laudantes et ''magnus latro'' uituperantes, ''grande malum'' et ''grande bonum'', ''lata et spatiosa lectio, quae ducit ad uitam'' et lata et spatiosa uia, quae ducit ad mortem, ''longa pax'' et ''longa discordia'', ''aperta laudatio'' et ''aperta uituperatio''; qui uero laudat, pauca de plurimis tetigisse sufficiet. ''Et ideo laus sanctae incarnationis eius psalmi istius contextione cantatur. Primus locus est a pulchritudine ipsius, deinde a fortitudine, tertio ab operibus, quarto a potestate, quinto a laudibus uniuersitatis, sexto a ueritate dictorum, postremum a laude domus ipsius, quam decet aeterna exsultatione gaudere. Sic istis septem sedibus argumentorum demonstratiui generis est formata laudatio''.
''Gloria enim dicitur celebre praeconium, et frequentata laudatio'', ''Gloria est multorum ore celebrata laudatio''. ''Panegyricum est licentiosum et lasciviosum genus dicendi in laudibus regum, in cuius compositione homines multis mendaciis adulantur. Quod malum a Graecis exortum est, quorum levitas instructua dicendi facultate et copia incredibili multas mendaciorum nebulas suscitavit''.

ENALLAGES - permutatio, mutatio - est figura sensus, qua forma grammaticalis alia minus communi commutatur: orare iuvenis.

ENDOXON est quod notum est omnibus et verum putatur - contraponitur paradoxo, quod licet sit interdum verum ab fere omnibus gentibus non creditur verum.

ENTIMEMA est syllogismus qui innititur endoxis (probabilibus argumentis), implicitis quoque: errare potest, quia homo est.

EPANALEPSIS - iteratio: eu, eu, eu me miserum!

EPANORTHOSIS - correctio - quae dicuntur fere correguntur: dicam quae sentio, vel potius quae opportuna sunt.

EPIGRAMMA - 1. epitimbicum, 2.anatematicum vel votivum, 3. litterarium. Brevis elegia autonoma.

EPIGRAPHES - inscriptio - in fronte libri.

EPISTULA - Apostolica - negotia administrativa tractant, ob peculiarem eventum, anniversariam memoriam, sermone exculto et expolito. Plerumque mittitur ad Episcopos clerum et fideles: ex.c. Dilectis Ecclesiae Catholicae filås in Hungarica natione», cum Mille annorum spatium celebraretur ab Ecclesia in Hungaria constituta, simulque recolerentur S. Stephani ortus et sacrum baptisma ei collatum; Epistula Duodecimum saeculum, X1I expleto saeculo a Concilio Nicaeno II celebrato; Tertio millennio adveniente, «Episcopis, clero et fidelibus, ad anni MM iubilaeum parandum» (die X mensis Novembris, anno MCMXC1V); Operosam diem, «Archiepiscopo Cardinali, Clero, consecratis Personis et fidelibus Iaicis Archidioecesis Mediolanensis, annis MDC ab obitu elapsis sancti Ambr6sii, Episcopi et Ecclesiae doctoris» (die I mensis Decembris, anno MCMXCVI).
Epistula Encyclica raro editur: Ad Venerabiles Fratres Patriarchas, Archiepiscopos, Episcopos aliosque locorum Ordinarios Orientalium Ecclesiarum, pacem et communionem cum Apostolica Sede habentes.
Epistulae gratulatoriae maxime oblata occasione quinquagesimae anniversariae memoriae ordinationis sacerdotalis vel quintae et vicesimae consecrationis episcopalis, mittuntur ad sacrorum Antistites per orbem terrarum.

EPITAPHION

EPITROPE - permissio: Operare maxima cum audacia in debellandis amicis tuis, potissimum ne te pudeat!

EPOS - Poema rerum memorabilium vel gestarum.

ERMENEUTICA est ars interpetrandi textus auctorum.

ESEGESI PATRISTICA ueritas hebraica. allegoria, pastorale munus, Liber regularum, interpretatio tripartita, litteralis, spiritualis tipologica, moralis psycologica, anagogica, bonum fidelium attendunt.

EUFEMISMO domesticus pro servus.

EXCLAMATIO Di boni! Quid invenietis?

EXEMPLUM - paradeigma: - argumentum inductivum ab eventu ad legem vel ab eventu ad eventum. Eventus potest esse verum vel fictum, sed analogice confert ad argumentum idque declarat non theorice sed per actiones et eventus.
Fontes sunt quam maxime varii: sacra Biblia, vitae sanctorum, opera auctorum classicorum, opera naturalistica.
Exemplorum forma saepe induit vestem allegoricam potissimum parabolae, imitando evangelicum sermonem.
Artes praedicandi, promptuaria sunt, quorum narrationes quoque miracula vocantur, si mirum extollitur.
Huiusmodi collectiones logice ordinant exempla, ratione theologica, morali, hagiografica, vel ordine mere alphabetico, ut est in Tabula exemplorum secundum ordinem alphabeti s.XIII.
Milia exemplorum inveniuntur in Tractatus de diversis materiis praedicabilibus s.XIII, a Stephano a Bourbon exarato, ex ordine praedicatorum, Parisinae Universitatis, contra haereses coaevas.

EXHORTATIO APOSTOLICA - E.c. Familiaris Consortio (22.11.81), Christifdeles laici (30.12.88), Redemptoris custos (15.8.89), Pastores dabo vobis (7.4.92), Vita Consecrata (25 Mar. 1996).

EXORDIUM - prooimion - est initium sermonis, cuius est finis mentem auditorum convertere ad argumentum.

EXPEDITIO

EXPERIENTIA spiritualis